Testindicaties:

Bij deze test wordt de activiteit van het glutathion peroxidase bepaald in het bloed, meer specifiek in de rode bloedcellen zelf.

Bij vaststelling van (recidiverende episodes) van bloedarmoede, veroorzaakt door plotse overmatige afbraak van rode bloedcellen, zal de arts aan de hand van een glutathion peroxidase bepaling onderzoeken of een tekort aan dit enzym aan de basis ligt van uw klachten. Belangrijk is te benadrukken dat een deficiëntie in het glutathion peroxidase een zeldzame oorzaak is van bloedarmoede.

Een tekort aan het glutathion peroxidase kan een genetische oorzaak hebben. Bij vaststelling van een tekort, kan een genetisch onderzoek binnen de familie aangewezen zijn.

Bij vaststelling van een glutathion peroxidase tekort moeten steeds ook andere enzymafwijkingen opgespoord worden.

(Patho-)fysiologie:

Glutathion peroxidase is een krachtig enzym met anti-oxidante werking, aanwezig in rode bloedcellen. Het enzym speelt een belangrijke rol in het menselijk lichaam: het beschermt ons namelijk tegen zuurstofradicalen, dewelke verantwoordelijk zijn voor oxidatieve stress. Stoffen die hierbij een ondersteunende rol spelen, zijn glutathion zelf, alsook selenium en vitamine B2 (co-enzymes).

Zuurstofradicalen zijn schadelijke afvalproducten die ontstaan doorheen het metabolisme, geproduceerd worden door immuuncellen en mitochondriën en tot stand komen indien zuurstof een extra elektron opneemt. Oxidatieve stress betekent dus een toestand waarbij een hoger dan fysiologisch aantal reactieve zuurstofverbindingen aanwezig zijn of geproduceerd worden in de cel.

Glutathion peroxidase is tevens aanwezig in macrofagen (type witte bloedcellen die instaan voor de afbraak van cellen) en spelen bijgevolg een rol in het afweersysteem.

De biochemische functie van glutathion peroxidase bestaat erin om peroxide radicalen, afkomstig van vetzuren, en waterstofperoxide af te breken tot respectievelijk alcoholen en water.

Indien de glutathion peroxidase werking duidelijk deficiënt/onvoldoende is, kan dit leiden tot overmatige afbraak van rode bloedcellen (hemolyse), dit ten gevolge van de oxidatieve stress. Anemie met icterus kan zich in dat geval ten gevolge van de hemolyse ontwikkelen. Biochemisch valt een laag hemoglobine, gepaard gaande met een stijging in het (indirecte) bilirubine en LDH en een daling in het haptoglobine. De patiënt kan eventueel last hebben van rode, donkere urine.

Het causale verband tussen een glutathion peroxidase deficiëntie en het optreden van hemolyse is nog niet volledig bevestigd in de literatuur. Zo zijn er ook enkele observationele studies verschenen waarin men stelt dat veel gezonde normale individuen (vnl. deze van Joodse of Mediterraanse afkomst) een verlaagde glutathion peroxidase activiteit hebben, zonder bewijs van hemolyse of anemie.

Andere studies stellen dat een verlaagd glutathion peroxidase een rol zou spelen in de pathogenese van vitiligo en coeliakie. Voorts worden ook lage titers geobserveerd bij diabetes mellitus type 2 met macroalbuminurie (diabetische nefropathie), coronair hartlijden bij vrouwen, bepaalde vormen van multiple sclerose.

Betekenis van het resultaat:

Daling:

• Glutathion peroxidase tekort, bvb. < genetische oorzaak

Aandachtspunten: