Testindicaties:

De glucosemeting maakt meestal deel uit van een routinematig bloedonderzoek. Ook wordt de test nog al eens aangeboden bij gezondheidchecks. Een regelmatige controle op bloedglucose is vooral van belang voor mensen die een hoger risico lopen op suikerziekte bijvoorbeeld omdat zij familie hebben met suikerziekte, door ouderdom of door overgewicht.

(Patho-)fysiologie:

Glucose is de primaire bron van energie voor onze lichaamscellen. Voor bepaalde weefsels zoals de hersenen of de nieren is glucose zelfs de enige bruikbare energievorm. De glucosevoorziening via het bloed staat dan ook onder een nauwe hormonale controle, waarbij insuline (glucoseverlagend) en zijn tegenhormonen (glucagon, adrenaline, cortisol) een sleutelrol vervullen. Verstoring van deze hormonale evenwichten induceert een afwijking van de normale bloedglucose.

De meest frequente en best gekende afwijking van het glucosemetabolisme is diabetes mellitus, waarbij een verstoorde insuline productie en/of verlaagde insuline activiteit een aanhoudende hyperglycemische toestand induceert. Ondanks de beperkte acute sympathologie vertoont diabetes op de langere termijn een significante morbiditeit met typische manifestaties van nefropathie, neuropathie en retinopathie (microvasculaire complicaties). Het aantonen van een verhoogde bloedglucose is een essentieel onderdeel van de diabetes diagnostiek.

Een te lage glucosespiegel veroorzaakt een typische acuut ziektebeeld gekenmerkt door tremor, zweten, hartkloppingen (adrenaline tegenreactie) en kan leiden tot bewustzijnsvernauwing, bewustzijnsverlies en, bij zeer lage spiegels, coma. Een hypoglycemie kan irreversibele hersenschade veroorzaken en is potentieel levensbedreigend.

Referenties:

1. Chan AY, Swaminathan R, Cockram CS. Effectiveness of sodium fluoride as a preservative of glucose in blood. Clin Chem 1989;35:315-7.

2. Waring, W. S., L. E. Evans, et al. (2007). "Glycolysis inhibitors negatively bias blood glucose measurements: potential impact on the reported prevalence of diabetes mellitus." J Clin Pathol60 (7): 820-823.

Betekenis van het resultaat:

Verhoogde waarden bij:

• diabetes mellitus;
• bij verminderde glucosetolerantie bij stress (na myocard infarct, operatie, ...);
• bij obesitas;
• bij verschillende endocriene ziekten (syndroom van Cushing, ziekte van Graves, ...).

Verlaagde waarden bij:

• neonatale hypoglycemie;
• geïnduceerde hypoglycemie (te hoge insuline dosis);
• carcinomen van de pancreas (insulinoom).

Aandachtspunten:

Nuchtere afname noodzakelijk voor een goede beoordeling.

Bloedafname in een fluoride tube is wenselijk omdat bloedcellen glucose in vitro verder metaboliseren. Fluoride treedt op als inhibitor van dit metabolisme. Let op: het duurt ongeveer 1 uur vooraleer fluoride werkt, maar de glucose verlaging wordt gelimiteerd tot max. 9 mg/dL.

Plasma of serum binnen de 30 minuten scheiden van cellen of klonter. Wanneer men afgenomen bloed niet-gecentrifugeerd laat staan bij kamertemperatuur is de gemiddelde daling van serumglucose ± 7 % per uur. Die daling is te wijten aan glycolyse. Glycolyse kan geïnhibiteerd worden door het bloed te collecteren in fluoride tubes. Deze beginnen echter maar effect te vertonen na ±  4 uur.  Indien de bepaling niet onmiddellijk kan gebeuren moeten de afgecentrifugeerde stalen afgestopt in de koelkast bewaard worden (max. 72 uur).