Hoofdlabo Waregem

Maximaal 24 uur na ontvangst

Dagelijks

ja

Testindicaties:

Anti-CCP antilichamen worden opgespoord in het kader van onderzoek naar reumatoïde artritis (RA), een chronische systematische onstekingsziekte.

(Patho-)fysiologie:

Bij de reumatische gewrichtsontsteking spelen geactiveerde macrofagen een belangrijke rol. Als deze sterven treedt een vrij zeldzame modificatie van eiwitten op: de zogenoemde citrullinering.

Citrullinering activeert het immuunsysteem en geeft een immunologische ontstekingsreactie, die opnieuw macrofagen aantrekt. Deze macrofagen zullen eveneens sterven en opnieuw gecitrullineerd worden. De ontsteking komt in een vicieuze cirkel terecht.

De meeste bekende serologische merker is reumafactor (RF). Het is een verzamelnaam voor auto-antistoffen die reageren met het Fc-gedeelte van lichaamseigen Ig G. Deze auto-antistoffen kunnen behalve bij RA ook bij een aantal ontstekingsziekten, infecties en na immunisaties worden aangetoond. RF is dus een vrij aspecifieke parameter.

Verschillende onderzoeksgroepen hebben in diverse studies aangetoond dat anti-CCP een zeer specifieke marker is voor RA en zelden positief is bij andere inflammatoire ziekten. Verschillende groepen1,2 vonden een specificiteit van ongeveer 95% wanneer anti-CCP werd getest in een verscheidenheid aan reumatische ziekten inclusief systemische lupus erythematosus (SLE), Sjögren`s syndroom, overlappende aandoeningen en ook inflammatoire ziekten zoals hepatitis. Voor de clinicus is deze bevinding van groot belang omdat veel patiënten lijdend aan één van de ziekten zoals hierboven genoemd, positief kunnen zijn voor RF wat in deze situatie misleidend kan werken.

Gewrichtsbeschadiging, die irreversibel is, treedt vroeg in het ziekteproces op. Gezien de mogelijke bijwerkingen van de therapieën is een eenvoudige, met name in de vroege fase van RA specifieke én gevoelige, serologische test wenselijk.

In een Zweedse studie3 met bewaarde bloedstalen werd aangetoond dat 10 % van de sera reeds positief waren 10 jaar voor het verschijnen van de eerste klachten en 70 % was positief op het moment dat de eerste klachten ontstonden. De sensitiviteit ligt dus wat hoger dan bij RF.

Betekenis van het resultaat:

Niet verhoogd:

Als de uitslag negatief is, kan het toch zijn dat de patiënt reumatoïde artritis heeft. In dat geval kan de klassieke reumafactor (RF) aangevraagd worden. Deze is veel minder specifiek voor reumatoïde artritis, maar bij een klein aantal reumapatiënten zijn er geen anti-CCP antistoffen aantoonbaar in het bloed en de is de RF positief.

Verhoogd:

Als in het bloed anti CCP antilichamen worden aangetoond, betekent dit in bijna alle gevallen dat de patiënt reumatoïde artritis heeft of zal gaan ontwikkelen. De antistoffen kunnen al enige jaren aantoonbaar zijn voordat er reumatische klachten ontstaan.

Aandachtspunten:

Slechts 1 maal per jaar terugbetaald.

556555

556555 - 556566 B 500 Opsporen van antistoffen tegen gecitrullineerde peptiden of eiwitten #(Maximum 1) (Diagnoseregel 89)
Bron: RIZIV website op 01/04/2024